operabooks - βιβλία, λογοτεχνία

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ

Συγγραφέας: ΡΕΝΧΕΛ ΜΟΥΝΙΟΘ

Μετάφραση: ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ABANICO, Κ. ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ - Α. ΓΙΑΛΑΝΤΖΗ

Εκδόθηκε: 27/11/2019

ISBN: 978-618-54000-95

Σελίδες: 136

€11.45 €12.72

ΠΛΙΤΣ-ΠΛΙΤΣ

«Ανάμεσα στις βραχώδεις σχισμές με φλέβες από νεφρίτη στην έρημο του Τακλαμακάν, ζει ένας σκαραβαίος της οικογένειας των Τενεβριονίδων που όταν λέει πλιτς-πλιτς θέλει να πει πλατσπλάτς, και όταν λέει πλατσπλάτς θέλει να πει πλιτς-πλιτς. Εμείς περνάμε πάνω από αυτά τα μικρά έντομα αγνοώντας τα εντελώς, χωρίς καν να αντιληφθούμε ότι αυτή η ένδειξη ευφυΐας του σκαραβαίου του Τακλαμακάν εμπεριέχει στην ουσία της την πιο γνήσια ανθρώπινη πράξη, πιο χαρακτηριστική για το είδος μας ακόμα και από το γέλιο, τη συνθήκη στην οποία βασίζονται οι επιστημονικές εικασίες, η τέχνη και η κοινωνική ζωή: την ικα-νότητα του ψεύδεσθαι.»

* * *

Υπάρχουν μικροσκοπικά περιστατικά που, χωρίς κανείς να το αντι-ληφθεί, έχουν τη δύναμη να (μετ)αλλάξουν εντελώς το σύμπαν. Και υπάρχουν ξακουστά ιστορικά γεγονότα τόσο τυχαία που η τροπή τους θα ήταν εντελώς διαφορετική απλώς και μόνο λόγω μιας ελαφριάς αλλαγής στη διεύθυνση του ανέμου. Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων είναι ένα δειγματολόγιο από αυτά τα μεγαλειώδη αλλά και μικροσκοπικά συμβάντα. Είναι ένας λεπτομερής κατάλογος από θαυμαστά γεγονότα. Είναι μια διαδρομή που ξεκινάει από το βάθος των συρταριών μας, κάτω από τα κρεβάτια μας, μέσα από την ψευδοροφή του υπνοδωματίου μας και φτάνει μέχρι τους πιο μακρινούς γαλαξίες. Είναι ένα τερατολόγιο ή ένα εγχειρίδιο Θεολογίας. Ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, μια πραγματεία περί μικροεπιστημονικής φαντασίας. Ή, ίσως, να μην είναι απολύτως τίποτα από όλα αυτά. Σε κάθε περίπτωση, ένα είναι σίγουρο, δεν είναι το βιβλίο που περιμένατε. Είναι όμως το βιβλίο που ονειρευόσασταν.»ΠΛΙΤΣ-ΠΛΙΤΣ

«Ανάμεσα στις βραχώδεις σχισμές με φλέβες από νεφρίτη στην έρημο του Τακλαμακάν, ζει ένας σκαραβαίος της οικογένειας των Τενεβριονίδων που όταν λέει πλιτς-πλιτς θέλει να πει πλατσπλάτς, και όταν λέει πλατσπλάτς θέλει να πει πλιτς-πλιτς. Εμείς περνάμε πάνω από αυτά τα μικρά έντομα αγνοώντας τα εντελώς, χωρίς καν να αντιληφθούμε ότι αυτή η ένδειξη ευφυΐας του σκαραβαίου του Τακλαμακάν εμπεριέχει στην ουσία της την πιο γνήσια ανθρώπινη πράξη, πιο χαρακτηριστική για το είδος μας ακόμα και από το γέλιο, τη συνθήκη στην οποία βασίζονται οι επιστημονικές εικασίες, η τέχνη και η κοινωνική ζωή: την ικανότητα του ψεύδεσθαι.»

* * *

Υπάρχουν μικροσκοπικά περιστατικά που, χωρίς κανείς να το αντι-ληφθεί, έχουν τη δύναμη να (μετ)αλλάξουν εντελώς το σύμπαν. Και υπάρχουν ξακουστά ιστορικά γεγονότα τόσο τυχαία που η τροπή τους θα ήταν εντελώς διαφορετική απλώς και μόνο λόγω μιας ελαφριάς αλλαγής στη διεύθυνση του ανέμου. Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων είναι ένα δειγματολόγιο από αυτά τα μεγαλειώδη αλλά και μικροσκοπικά συμβάντα. Είναι ένας λεπτομερής κατάλογος από θαυμαστά γεγονότα. Είναι μια διαδρομή που ξεκινάει από το βάθος των συρταριών μας, κάτω από τα κρεβάτια μας, μέσα από την ψευδοροφή του υπνοδωματίου μας και φτάνει μέχρι τους πιο μακρινούς γαλαξίες. Είναι ένα τερατολόγιο ή ένα εγχειρίδιο Θεολογίας. Ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, μια πραγματεία περί μικροεπιστημονικής φαντασίας. Ή, ίσως, να μην είναι απολύτως τίποτα από όλα αυτά. Σε κάθε περίπτωση, ένα είναι σίγουρο, δεν είναι το βιβλίο που περιμένατε. Είναι όμως το βιβλίο που ονειρευόσασταν.»

Στο καλαθι βιβλια

ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Ο ΤΥΠΟΣ ΕΓΡΑΨΕ

Spoilers

Για μέρες τα spoilers πετούσαν πάνω από την πόλη. Ο κόσμος προσπαθούσε να βγαίνει στο δρόμο όσο το δυνατόν λιγότερο, και όσοι δεν είχαμε άλλη επιλογή προστατευόμασταν κάτω από τεράστιες ομπρέλες, ενισχυμένες με μια επίστρωση καουτσούκ, που τις πουλούσαν στις εισόδους του μετρό και στις πλατείες.
Ακόμα κι έτσι, μπορούσαν να σε πετύχουν σε μια στιγμή απροσεξίας, να σε χτυπήσουν στο γόνατο, να σου σκάσουν στο πρόσωπο. Υπήρξαν επαγγελματίες κάθε είδους, κορυφαίοι αθλητές, μουσικοί, επιστήμονες, που εγκατέλειψαν την καριέρα τους μόλις έμαθαν ότι δεν θα πετύχαιναν ποτέ τους στόχους τους? οι υποψήφιοι σε οποιαδήποτε διαδικασία επιλογής αποδεκατίστηκαν? οι ασθενείς στα νοσοκομεία έχασαν κάθε ελπίδα? φυσικά, κανείς δεν έκανε πια ουρά στις εισόδους των κινηματογράφων και μετά βίας τολμούσε κάποιος να διαβάσει σε δημόσιους χώρους. Ήταν καιροί σύγχυσης. Κάποιο βράδυ, στη γυναίκα μου μπήκε ένα από το παράθυρο και μάθαμε ότι δεν θα ερχόταν ποτέ το παιδί που χρόνια προσπαθούσαμε να αποκτήσουμε. Εμένα, αν και εκείνη δεν το ξέρει, ένα από εκείνα τα spoilers έμπηξε τη μύτη του στην πλάτη μου, και δεν ξανάγινα ποτέ πια ο ίδιος από τότε που ξέρω τι μας περιμένει πραγματικά μετά θάνατον.

http://diavazontas.blogspot.com στις 19-02-2020

Ο πιο εύκολος τρόπος να περιγράψεις "Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων" υπάρχει μέσα στο ίδιο το βιβλίο κι είναι με τα λόγια του συγγραφέα του:

Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων και των άγνωστων πλανητών που περιέχει τις λεπτομερείς και πολύ ειλικρινείς {μικρο}αφηγήσεις των μεγάλων υπερφυσικών και παράξενων γεγονότων αυτού του κόσμου, καθώς και τις {μίνι} εποποιίες άλλων τόσων εξωγήινων άθλων και μια συλλογή από τις διαφορετικές και αξιομνημόνευτες ερωτικές πρακτικές, εκδικήσεις και βασανιστήρια, θανάτους μετενσαρκώσεις, πνεύματα και φαντάσματα, ερπετά, τέρατα, ανέφικτες αρχιτεκτονικές, τα χρονικά της κατάκτησης του διαστήματος και την αναζήτηση του θεού

Πρόκειται λοιπόν για μικρά ως πολύ μικρά κείμενα, που ξεκινούν από κάποια φιλοσοφική και υπαρξιακή αγωνία, τον θεό, τον έρωτα, τη ζωή, τον θάνατο, τη ζωή σε άλλους πλανήτες, και καταλήγουν σε έναν κόσμο όπου το φανταστικό μπλέκεται με το πραγματικό. Στην Ισπανία, όπως και στην Ελλάδα, η λογοτεχνία του φανταστικού δεν χαίρει μεγάλης εκτίμησης, οι σπουδαίοι σύγχρονοι συγγραφείς ποντάρουν στον ρεαλισμό με μικρές δόσεις μεταμοντέρνου. Ο Χουάν Χαθίντο Μουνιόθ Ρενχέλ (ή Χότα Χότα όπως τον αποκαλεί η μεταφραστική του ομάδα στα ελληνικά), είναι ένας συγγραφέας που δεν φοβάται το φανταστικό, το χρησιμοποιεί και το μεταπλάθει, πατά γερά στην παράδοση του Χουάν Ρούλφο, του Χ.Λ.Μπόρχες —"το βιβλίο των φανταστικών όντων"—, του Κορτάσαρ —με το "Αξολότλ". Και με έναν περίεργο τρόπο, γιατί οι λαοί δένονται, καταλήγει να φτιάξει διηγήματα που μοιάζουν εκπληκτικά με αυτά στο «Όντα και μη όντα» του Αργύρη Χιόνη. Δεν είναι τυχαία άλλωστε η ύπαρξη ενός τερατολογίου πριν τα περιεχόμενα.

Τα μικρο-αφηγήματα χωρίζονται σε τρία μέρη: Urbi, πόλη, Orbe, οικουμένη και Extramundi, κι άλλοι κόσμοι. Η λατινική φράση Urbi et Orbi που χρησιμοποιείται τόσο συχνά σε διεθνείς Συνθήκες και συμβόλαια, μοιάζει σαν να είναι προγραμματική δήλωση του Χ.Χ. Θα γράψει για τα μεγάλα και τα υψηλά, αυτά που αφορούν το αστικό τοπίο, την οικουμένη όπως την ξέρουμε και τους άλλους κόσμους που ακόμα δεν ξέρουμε, με όχημα το μικρό και το πάρα πολύ μικρό διήγημα. Σε κάποιες στιγμές τα κείμενά του έχουν τόσο ρυθμό που δεν ξεχωρίζουν από ποίημα. Η γλώσσα του φαίνεται να ρέει —ακόμα και στην ελληνική μετάφραση που έχει τόσους μεταφραστές— και του αρέσει να παίζει μαζί της, χωρίς να φοβάται. Άλλοτε είναι τελείως απλή κι άλλοτε διανθίζεται, γίνεται πληθωρική. Ο συγγραφέας αγαπά τους νεολογισμούς και τα λογοπαίγνια, κρύβεται μερικές φορές πίσω από τη γλώσσα κι άλλες την αφήνει να αναλάβει τα ηνία.

Μόνο έτσι, με μικρές μπουκιές ανάγνωσης, κόβοντας φέτες την πραγματικότητα, κατακερματίζοντάς την, βρίσκει ψήγματα αλήθειας. Όταν το μυαλό αφήνει πίσω τις αντιστάσεις του, ξέρει πως μπορεί ανά πάσα στιγμή να εμφανιστεί ένας τύπος με γαλάζια χαίτη σε όλο του το σώμα, μια αγελάδα που λύνει την υπόθεση του Ρίμαν ή ένας βιογύπας, τότε η πραγματικότητα αρχίζει να παρουσιάζει ρωγμές, από αυτές μόνο μπορεί να φτάσεις στην κατανόηση του κόσμου.

Στην αρχή το τοπίο είναι αστικό, μετά οικουμενικό, τελικά εντελώς φανταστικό. Ο Χ.Χ. δεν διστάζει να κάνει κριτική της κοινωνίας, να μιλήσει για οικολογία, για γυναικοκτονίες, για τον θάνατο? και να τον αντιστρέψει. Ο χρόνος και η χρονική σειρά τον πραγμάτων τον απασχολεί σε πολλά διηγήματα, σε ένα μια γυναίκα που γεννάει αποδεικνύεται πως μόλις γεννιέται, σε ένα άλλο ο τελευταίος πρόγονος ενός ζευγαριού μπαίνει ξανά στο σώμα της γυναίκας με αβάσταχτους πόνους. Η ζωή μοιάζει να είναι εξίσου παράλογη με το τέλος, συνήθως την εξορθολογίζουμε και χρεώνουμε στο τέρμα όλα όσα συνέβησαν στην αρχή. Εδώ η αρχή και το τέλος μοιάζουν αξεδιάλυτα, ο χρόνος άλλοτε συστέλλεται κι άλλοτε διαστέλλεται, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον είναι μόνο μία σύμβαση. Αυτό κάνει ο Χ.Χ. με αυτή τη μικρή συλλογή, σπάει τις συμβάσεις. Δεν διστάζει ούτε μπροστά στους θεούς ή τον θεό. Δεν διστάζει ούτε μπροστά στον εαυτό του. Η ζωή ξεγυμνώνεται, και ο ίδιος ξεγυμνώνεται, φτιάχνει καινούργιες λέξεις, για νέες υπάρξεις. Ούτε διστάζει να χρησιμοποιήσει την μυθολογία και να τη διαστρέψει- πιο χαρακτηριστική η ανατροπή του Δούρειου Ίππου. Κι ούτε έχει θέμα με την σεξουαλικότητα, τον ερωτισμό και τον αισθησιασμό, είναι μέρος της ζωής, ακόμα κι αν έχεις άλλη όψη κι άλλο σχήμα.

Είχε δύο αγόρια δίδυμα, ολόιδια. Εκείνη τα έντυνε με τα ίδια ρούχα και τους έφτιαχνε συμμετρικά πρωινά κάθε πρωί. Εκείνα συμπεριφέρονταν με τον ίδιο τρόπο κι έμοιαζε να έχουν μία και μόνη προσωπικότητα. Και τα δύο έπαιρναν τους ίδιους βαθμούς στο σχολείο, έκαναν μελανιά στο ίδιο γόνατο --την ίδια μέρα, την ίδια ώρα--, τους άρεσε το ίδιο κορίτσι, μιλούσαν ταυτόχρονα για να πουν μια παρόμοια φράση. Εκείνη τα σκέπαζε με τον ίδιο τρόπο κάθε βράδυ, σε αντίστοιχα δίδυμα κρεβάτια, το καθένα κάτω από το δικό του γαλάζιο πουπουλένιο πάπλωμα. Ύστερα, πλησίαζε σιωπηλά ένα από αυτά, πάντα το ίδιο, και του ψιθύριζε στο αφτί: "Εσύ είσαι ο αγαπημένος μου".

Το μικρό κείμενο —εδώ μιλάμε ακόμα και για μία μόνη φράση— έχει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού. Χωρίς να σε προετοιμάσει επαρκώς, χωρίς να νοιάζεται για το πριν και το μετά, σε ξεβράζει άλλοτε πάνω στην κορύφωση, κι άλλοτε πάνω στην κάθαρση ενός μεγαλύτερου κειμένου. Ο αναγνώστης πρέπει τότε να συμβάλει στη συγγραφή, να γεμίσει τα κενά με βάση τη δική του εμπειρία, να νιώσει όπως ο συγγραφέας ή και τελείως διαφορετικά. Είναι ο συγγραφέας ένας μικρός θεός; Στο σύμπαν του είναι. Τον αποκαθηλώνει μόνο ο αναγνώστης.

Σε κάποια μικροκείμενα ο ΧΧ το έχει καταφέρει εκπληκτικά, σε άλλα μοιάζει να μας ταΐζει μασημένη τροφή και να προσγειώνει τη φαντασία. Πάντως σε ελάχιστα δεν δίνει έρεισμα στο ασυνείδητο να κάνει τις δικές του παραλλαγές. Κι αυτό κάνει αυτό το μικρό βιβλίο, μεγαλύτερο. Μπορείς αν θες να το διαβάσεις σε ένα απόγευμα και μετά να το ξεχάσεις. Λίγο όμως να είσαι μαθημένος, να έχεις διαβάσει Πεσόα, Καλβίνο ή Μπόρχες, τότε ξέρεις πως αυτά είναι από τα βιβλία που μένουν στο προσκεφάλι σου για καιρό. Μπορείς να τσαλαβουτάς μέσα τους όπως και όποτε θες, μετά την πρώτη ανάγνωση. Και τα κείμενα θα σε αποζημιώσουν, θα δώσουν στην καθημερινότητα ρυθμό και στίγμα. Έστω κι αν απλά διαβάσεις τον κολοφώνα: Η εκτύπωση της συλλογής διηγημάτων του Χουάν Χαθίντο Μουνιόθ Ρενχέλ, «Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων», στα ελληνικά, ολοκληρώθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2019, στιγμή κατά την οποία το Σύμπαν συμπλήρωνε 13.789 εκατομμύρια χρόνια, πέντε μήνες, δεκαεννιά μέρες και έξι ώρες.

Κατερίνα Μαλακατέ

https://www.literature.gr στις 18-01-2020

Η συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων» είναι το δεύτερο βιβλίο του συγγραφέα Χ.Χ.Μ.Ρένχελ που εκδίδεται στα ελληνικά από τις εκδόσεις Opera, μετά το υπέροχο «Η μυστική εταιρία του ονείρου». Ο Ρένχελ στα ίδια μονοπάτια φαντασίας, βυθίζει για ακόμη μια φορά τον αναγνώστη σε ένα άκρως γοητευτικό σύμπαν.

«Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων και των αγνώστων πλανητών, που περιέχει λεπτομερείς και πολύ ειλικρινείς {μικρο}αφηγήσεις των μεγάλων υπερφυσικών και παράξενων γεγονότων αυτού του κόσμου, καθώς και τις {μινι} εποποιίες άλλων τόσων εξωγήινων άθλων, και μια συλλογή από τις διαφορετικές και αξιομνημόνευτες ερωτικές πρακτικές, εκδικήσεις και βασανιστήρια, θανάτους, μετενσαρκώσεις, πνεύματα και φαντάσματα, ερπετά, τέρατα, ανέφικτες αρχιτεκτονικές, τα χρονικά της κατάκτησης του διαστήματος και την αναζήτηση του Θεού.»

Οι ιστορίες του Ρένχελ και σε αυτό το έργο του αμφιταλαντεύονται από το καθημερινό στο αλλόκοτο και από το πραγματικό στο μεταφυσικό διατηρώντας σταθερά έναν υπερρεαλισμό ριζωμένο –κυρίως, αλλά όχι μόνο– στην επιστημονική φαντασία. Η μεγαλύτερη ιστορία του βιβλίου μετά βίας ξεπερνά σε έκταση τη μία σελίδα και ο συγγραφέας παίζει το στοίχημα της συμπύκνωσης του νοήματος κάνοντας χρήση όσο το δυνατόν λιγότερες λέξεις μετρώντας κάθε παιγνιώδες νόημα πίσω από το ουσιαστικό νόημα που θέλει να περάσει στον αναγνώστη. Έτσι, μεταχειρίζεται τόπους γνωστούς και σκηνές καθημερινές, ιστορικά πρόσωπα αλλά και ήρωες της Βίβλου ώστε να γεννήσει καταστάσεις εντός, εκτός και πέριξ της ζωής, της ψυχής μα και της Γης, τοποθετώντας τα πλάσματα της φαντασίας του (κάποια μάλιστα κατοικούν ακόμη και πάνω του!) μέσα σε δεκάδες καταστάσεις φανταστικής τρέλας που δείχνουν τόσο απτές όσο ένας καθημερινός περίπατος.

Το καλειδοσκόπιο της φαντασίας του Ρένχελ είναι σε απόλυτη λειτουργία, ουσιαστικά όμως μέσα από κρυμμένα μηνύματα και διττές έννοιες μας μιλάει για τον βρόχο της επανάληψης και της ρουτίνας, την παραίτηση και την ελπίδα, τη θρησκοληψία και την πίστη, τα απωθημένα και τις παρορμήσεις, τον ερωτισμό και το υποσυνείδητο, τη σεξουαλικότητα (και δη την καταπίεσή αυτής), τον ερωτισμό και τη λαγνεία, τους ευσεβείς πόθους, τον προσδιορισμό μιας ταυτότητας, τη ματαιότητα και φυσικά το ανεπίστροφο της μοναδικής διαδρομής της ζωής.

«Η Εύα είναι μόνη στο σπίτι του δέντρου του καλού και του κακού, όταν η γριούλα χτυπάει την πόρτα και της προσφέρει το δηλητηριασμένο μήλο. Ο Αδάμ τη βρίσκει γυμνή στο πάτωμα, χωρίς σφυγμό πια. Σκέφτεται πως η ζωή χωρίς εκείνη δεν έχει κανένα νόημα, και μέσα στην παραφορά του έρωτα, της οργής και του φόβου, δαγκώνει και εκείνος το μήλο. Κι εκεί τελειώνει η Ιστορία.»

Η συγγραφική δόμηση των ιστοριών του Ρένχελ είναι απολαυστική σε σημείο να μιλάμε για μια τεράστια πένα των ημερών μας ενώ μέσα από τις σκηνές του αναδύεται ένας ρομαντισμός για κάποιον μακρινό, πιο χρωματιστό και πιο ελπιδοφόρο κόσμο. Εντυπωσιάζει στις μεταβάσεις του από το ονειρικό στο εφιαλτικό ενώ οι περιγραφές του συχνά είναι αιματοβαμμένες, όμως διατηρεί απτόητο το πνευματώδες ύφος του (κατά σημεία μού θύμισε Τσέχοφ) και η σκοτεινή μακαβριότητά του είναι βαμμένη σε λαβκραφτικές και καφκικές αποχρώσεις.

Τα μικροδιηγήματα του βιβλίου των μικρών θαυμάτων είναι εκατό στο σύνολό τους και χρίζουν δεύτερης ανάγνωσης, μελέτης και ανάλυσης, όμως το βιβλίο διαβάζεται απνευστί και είναι από εκείνα που οφείλεις να έχεις στη βιβλιοθήκη σου. Η έκδοση από την Opera είναι για ακόμη μια φορά προσεγμένη και η μετάφραση (που αποτέλεσε θαρρώ και στοίχημα για τους μεταφραστές) έχει γίνει από το Μεταφραστικό Εργαστήριο Abanico και τους Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, Αναστασία Γιαλαντζή, Μαρία Αθανασιάδου, Μαρία Ζαγγίλη, Μαρία Καλουπτσή, Νίκο Μανουσάκη, Χρυσούλα Ξένου, Αγγελική Παλασοπούλου, Στέλλα Σουφλέρη, Σοφία Φορτάκη και Ναταλί Φύτρου.

Γιώργος Τζιτζικάκης

https://www.documentonews.gr στις 09-09-2024

Το παράδοξο στο σύμπαν του Χουάν Χαθίντο Μουνιόθ Ρένχελ

Στον κόσμο του Ισπανού συγγραφέα χάνονται τα σύνορα μεταξύ ρεαλισμού και φαντασίας.

Ο Χουάν Χαθίντο Μουνιόθ Ρένχελ (γενν. 1974) είναι από τους συγγραφείς που διαθέτουν το σπάνιο χάρισμα να δημιουργούν μικρές ιστορίες οι οποίες μένουν αξέχαστες. Τα βασικά προτερήματα των διηγημάτων του είναι η λιτή γραφή και η έκπληξη που προκαλεί το στοιχείο του παράδοξου, χωρίς εντυπωσιασμούς αλλά με τρόπο καθηλωτικό. Φαινομενικά τα πάντα κυλούν κανονικά στις ιστορίες του Ρένχελ. Τα πάντα είναι τακτοποιημένα σε κουτάκια λογικής μέχρι τη στιγμή που ανατρέπονται από μια λεπτομέρεια, την οποία μέχρι τότε δεν μπορούσε να «δει» ο αναγνώστης.

Στα ελληνικά κυκλοφορούν δύο βιβλία του Ισπανού συγγραφέα, «Η μυστική εταιρία του ονείρου» (εκδ. Opera, μτφρ. Μαρία Μπεζαντάκου) και «Το βιβλίο των μικρών θαυμάτων» (εκδ. Opera, μτφρ. από ομάδα μεταφραστών). Η «Μυστική εταιρία του ονείρου» αποτελείται από δέκα σύντομα διηγήματα τα οποία εξελίσσονται στο μεταίχμιο μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Εδώ οτιδήποτε δεδομένο τίθεται συνεχώς υπό αμφισβήτηση. Αξιότιμα μέλη της κοινωνίας αποδεικνύονται στυγεροί δολοφόνοι, σφραγισμένες για δεκαετίες επαύλεις ξανανοίγουν για να γεμίσουν τα δωμάτιά τους με πτώματα και απέθαντες γριές, που η ζωή πλέον τους προκαλεί πόνο, προσδοκούν ένα άμεσο θάνατο. Όλα αυτά συμβαίνουν στο Λονδίνο του 19ου, του 20ού και του 21ου αιώνα.

Στο «Βιβλίο των μικρών θαυμάτων» ο Ρένχελ σκύβει ευλαβικά πάνω από τα ήσσονος σημασίας περιστατικά της ζωής τα οποία όμως έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τη ροή του κόσμου. Όπως συμβαίνει με το φαινόμενο της πεταλούδας («αν μια πεταλούδα κινήσει τα φτερά της στον Αμαζόνιο, μπορεί να προκαλέσει βροχή στην Κίνα») έτσι κι εδώ όλα όσα κρύβονται στις μικρές γωνιές του σπιτιού μας μπορεί να έχουν πολύ μεγαλύτερη ανάμειξη στην ευρυθμία του σύμπαντος, απ’ όση μπορούμε να κατανοήσουμε με μια πρώτη ματιά.

Ο Ρένχελ, ο οποίος θεωρείται από τους άξιους συνεχιστές της συγγραφικής παράδοσης του Καλβίνο και του Μπόρχες, κάνει λελογισμένη αλλά ουσιαστική χρήση των στοιχείων που προκαλούν έκπληξη. Εξού και καταφέρνει καίριο χτύπημα στις βεβαιότητες του αναγνώστη υπενθυμίζοντας ότι στη λογοτεχνία, όπως και στη ζωή, τα πάντα είναι θέμα συγκυριών και οπτικής γωνίας. Στα διηγήματά του, που φέρνουν στον νου τα παράδοξα διηγήματα του Ρόαλντ Νταλ, το αναπάντεχο παραφυλά εκεί που δεν το περιμένεις.

Έμυ Ντούρου